Puppy Aptitude Test

Twórcami testu są Joachim i Wendy Volhard. Test ten jest obecnie powszechnie wykorzystywany dla ustalenia rodzaju zdolnosci, skłonnosci i przydatności szczeniaka w przyszłym współżyciu z człowiekiem. Pozwala na dokładne określenie do jakiego typu szkolenia i późniejszej pracy z człowiekiem dany szczeniak się nadaje i jaki ma charakter / psychikę.

Test należy wykonać w 6-stym tygodniu życia szczeniąt. Koniecznie w pomieszczeniu, w którym szczenięta będą po raz pierwszy w życiu. Egzaminator i osoba asystująca, która zapisuje wyniki, muszą być całkowicie obce szczniakom. Hodowca powinien zadbać, aby szczeniaki bezpośrednio przed testem były w normalnym stanie swojej aktywności (nie zaspane, nie głodne, nie bezpośrednio po posiłku itd.)

Próba 1. Towarzyskość - kontakt socjalny

Hodowca przynosi szczeniaka do pomieszczenia przeznaczonego na testowanie. Egzaminator czeka w części przeciwległej do wejścia - hodowca zostawia psa na podłodze i wychodzi. Egzaminator klęcząc, klaszcze w ręce i woła psa do siebie.

Cel: Ustalenie stopnia towarzyskości do człowieka, zaufania lub niezależności.

1. Przybiega chętnie (z entuzjazmem),ogon uniesiony, skacze na egzaminatora, łapie zębami za ręce, szczeka lub warczy
2. Przybiega chętnie, ogon uniesiony, opiera się o egzaminatora przednimi łapami, liże ręce
3. Przybiega chętnie, ogon uniesiony
4. Przybiega chętnie, ogon opuszczony
5. Podchodzi z wahaniem, ogon opuszczony
6. Nie zbliża się do egzaminatora

Próba 2. Podążanie za egzaminatorem

Egzaminator wstaje i powoli odchodzi, zachęcając szczenię o podążania za sobą. Należy być pewnym, że szczenię widzi co robi testujący. Szczenię zachęca się mówiąc do niego i przyciągając jego uwagę.

Cel: Ustalenie zdolności/chęci podążania za człowiekiem.

1. Podąża chętnie, ogon uniesiony, plącze się pod nogami, łapie stopy zębami
2. Podąża chętnie, ogon uniesiony, plącze się pod nogami
3. Podąża chętnie, ogon uniesiony
4. Podąża chętnie, ogon opuszczony
5. Podąża z wahaniem, ogon opuszczony
6. Nie podąża za egzaminatorem lub odchodzi od egzaminatora

Próba 3. Ograniczenie swobody ruchów - dominacja

Egzaminator klęcząc delikatnie przewraca szczeniaka na grzbiet i przytrzymuje w tej pozycji przez 30 sekund.

Cel: Ustalenie stopnia podporządkowania fizyczną dominacją egzaminatora.
Określenie tendencji do walki lub ucieczki.

1. Walczy zaciekle, wyrywa się, gryzie
2. Walczy zaciekle, wyrywa się
3. Spokojny, walczy, uspokaja się, nie unika wzroku egzaminatora
4. Walczy, uspokaja się
5. Nie walczy
6. Nie walczy, unika wzroku egzaminatora

Próba 4. Powrót do równowagi - dominacja socjalna

Egzaminator, nadal klęcząc, uwalnia szczeniaka, pozwala mu wstać i zaczyna głaskać wzdłuż grzbietu. Głaskanie trwa tak długo, aż pies okaże zachowanie umożliwiające pełną ocenę według poniższej skali.

Cel: Oznaczenie stopnia, w jakim szczeniak reaguje na zmianę zachowania człowieka i sprawdzenie, czy stara się odzyskać straconą pozycję.

1. Skacze na egzaminatora, wspina się używając przednich łap, gryzie, warczy
2. Skacze na egzaminatora, wspina się używając przednich łap
3. Wspina się i przytula do egzaminatora, usiłuje lizać jego twarz
4. Łasi się, liże ręce egzaminatora
5. Przewraca się na grzbiet, liże ręce egzaminatora
6. Odchodzi i trzyma się z daleka od egzaminatora

Próba 5. Sytuacja utraty kontroli - dominacja przez uniesienie w górę

Egzaminator chwyta szczeniaka i trzymając bezpiecznie w obu dłoniach splecionych pod klatką piersiową unosi około 50 cm nad ziemią - test trwa 30 sekund.

Cel: Ustalenie, w jakim stopniu szczenię akceptuje dominację, znajdując się w pozycji uniemożliwiającej kontakt z podłożem (brak kontroli)

1. Walczy zaciekle, gryzie, warczy
2. Walczy zaciekle
3. Nie walczy, odprężony (spokojny)
4. Walczy krótko, następnie uspokaja się, liże ręce egzaminatora
5. Nie walczy, liże ręce egzaminatora
6. Nie walczy, nieruchomieje

Próba 6. Chęć aportowania

Egzaminator klęczy blisko szczeniaka i ugniata kartkę papieru, tworząc zeń kulę, następnie bawi się nią, starając się zwrócić uwagę psa. W momencie, gdy szczeniak okaże zainteresowanie, egzaminator rzuca kulę na odległość 1 - 1,5 metra.

Cel: Testowanie chęci do pracy z człowiekiem. (Stwierdzono wysoką zależność między naturalną zdolnością do aportowania a zdolnością do pracy.)

1. Biegnie za kulką, podnosi ją i ucieka daleko od egzaminatora
2. Biegnie za kulką, zatrzymuje się przy niej, nie wraca
3. Biegnie za kulką, podnosi i wraca z nią do egzaminatora
4. Biegnie za kulką, wraca bez niej do egzaminatora
5. Rusza za kulką, ale przerywa bieg - traci zainteresowanie
6. Nie reaguje na poruszającą się kulkę

Próba 7. Reakcja na dotyk - ból

Egzaminator ściska skórę między palcami przedniej stopy szczeniaka używając palca wskazującego i kciuka (Nie używać paznokcia!). Po ściśnięciu egzaminator liczy do dziesięciu i zwalnia nacisk, gdy pies próbuje uwolnić łapę.

Cel: Ustalenie stopnia odporności na dotyk i lekki ból.

1. Reakcja po 8-10 sek.
2. Reakcja po 6-7 sek.
3. Reakcja po 5-6 sek.
4. Reakcja po 2-4 sek.
5. Reakcja po 1-2 sek.

Próba 8. Reakcja na dźwięk

Szczeniak umieszczony jest pośrodku pomieszczenia, egzaminator upuszcza na podłogę przedmiot, który, uderzając o podłogę, wydaje głośny, ostry dźwięk. Można użyć średniej wielkości metalowej pokrywki, albo pęku klyczy. Przedmiot powinien upaść około metra od testowanego psa.

Cel: Sprawdzenie wrażliwości na ostry dźwięk, może to być też test na wykrycie wczesnej głuchoty.

1. Słucha, lokalizuje źródło dźwięku, podchodzi szczekając lub warcząc
2. Słucha, lokalizuje źródło dźwięku, szczeka lub warczy
3. Słucha, lokalizuje źródło dźwięku, okazuje zainteresowanie i podchodzi do przedmiotu
4. Słucha, lokalizuje źródło dźwięku
5. Przestraszony wycofuje się, chowa się
6. Ignoruje dźwięk, nie wykazuje zainteresowania

Próba 9. Reakcja na ruch

Szczeniak umieszczony jest pośrodku pomieszczenia, egzaminator używa ręcznika z przywiązanym do niego sznurkiem. Pociągając za sznurek powoduje, że ręcznik porusza się przed szczeniakiem w odległości około 0.5 metra.

Cel: Sprawdzenie rodzaju reakcji na nieznany, poruszający się przedmiot.

1. Obserwuje, atakuje i gryzie
2. Obserwuje, szczeka, ogon uniesiony
3. Obserwuje z zainteresowaniem, podchodzi i próbuje zbadać bliżej (wącha, dotyka nosem, łapą)
4. Obserwuje, szczeka, ogon podwinięty
5. Ucieka, chowa się

Próba 10. Stabilność

Egzaminator otwiera parasol w odległości ok. 1- 1,5 m od szczeniaka i delikatnie kładzie go na podłodze.

Cel: Ustalenie rodzaju reakcji na obecność dziwnego dźwięku.

1. Spogląda i podbiega do parasola, gryzie i warczy
2. Spogląda i podbiega do parasola, obwąchując go ostrożnie
3. Spogląda i idzie zbadać
4. Siedzi i przygląda się, ale nie podchodzi do parasola
5. Ucieka od parasola
6. Nie wykazuje żadnego zainteresowania

Podsumowanie i analiza wyników

W większości ocena 1

Osobnik wybitnie dominujący, agresywny, łatwo prowokowany do gryzienia. Natura dominującego psa powodowała będzie stałą walkę o pozycję pierwszego w stadzie. Wymaga właściciela z bardzo dużym doświadczeniem w pracy z dominującymi, agresywnymi psami. Nie nadaje się do roli psa domowego, właściwie trenowany może pracować jako pies wartowniczy lub policyjny.


W większości ocena 2

Osobnik dominujący i pewny siebie. Może być łatwo sprowokowany do gryzienia, ale jest w stanie łatwo zaakceptować przewodnictwo doświadczonego właściciela. Nie nadaje się dla osób niezdecydowanych, obawiających się podejmować decyzje. We właściwych rękach psy takie mają szansę na duże osiągnięcia w treningu i pracy. Mogą spełniać rolę psa domowego, gdy właściciele posiadają wystarczającą wiedzę na temat pracy z dominującym psem i dysponują czasem na trening i długie spacery z psem.


W większości ocena 3

Osobnik otwarty i przyjacielski, zdolny do przystosowania się do każdej sytuacji, pod warunkiem, że poddany zostanie regularnemu treningowi. Elastyczny temperament pozwoli na adaptację do różnych środowisk - pies musi być jednak szkolony przez doświadczonego właściciela lub pod okiem doświadczonego trenera. Może być zbyt trudny dla starszych wiekiem właścicieli lub rodzin z małymi dziećmi. Wymaga dużo czasu na pracę i spacery.


W większości ocena 4

Osobnik łatwy do kontrolowania, łatwo adoptujący się, wyraźnie podporządkowujący się właścicielowi i oczekujący jego przewodnictwa. Łatwy do trenowania, dobry wybór dla rodzin z dziećmi, nadający się zdecydowanie na psa domowego. Okazuje mocne przywiązanie do wszystkich członków rodziny. Brak pewności siebie może powodować trudności w szkoleniu - wymaga umiejętnego podejścia oraz pozytywnych metod treningowych.


W większości ocena 5

Krańcowo poddany, brak pewności siebie. Tworzy bardzo mocną więź z właścicielem, wymaga stałej opieki, częstych zachęt i wyraźnego poparcia. Niewłaściwie wychowywany staje się psem nieśmiałym, a nawet bojaźliwym. Nadaje się najbardziej dla starszych, cierpliwych osób, o spokojnym, unormowanym stylu życia.


W większości ocena 6

Osobnik niezależny, nie zainteresowany kontaktami z ludźmi. Bardzo rzadko zdarzają się psy z takimi wynikami. Psy z ras północnych - husky, malamuty, samoyedy, a także basenji oraz psy gończe mogą okazać ten poziom niezależności.